İşlemci Nedir?işlemcilerin Kısa Tarihlerine Bakalım

işlemcilerin kısa tarihleri

1971 : 4004 İŞLEMCİ

INTEL TARAFINDAN ÜRETİLEN İLK İŞLEMCİDİR.
BU ÇIĞIR AÇAN İCAT BUSICOM HESAP MAKİNESİNDE KULLANILMIŞTIR. CANSIZ NESNELERE VE KİŞİSEL BİLGİSAYARLARA HESAPLAMA YETENEĞİ KAZANDIRMA ÇALIŞMALARININ BAŞLANGICI OLMUŞTUR.
1974 :8008 İŞLEMCİ

8008 İŞLEMCİ İLK KİŞİSEL BİLGİSAYARLAR OLAN ALTAIR IN BEYNI

OLARAK KULLANILMIŞTIR.ALTAIR ISMINI UZAY YOLU DIZISINDE YER ALAN ATILGAN GEMISININ SEYAHAT ETTIGI GALAKSILERDEN BİRİNINDE ADI OLMASI BANA GARİP GELMISTIR.ALTAIR MODELI FOSİL BİLGİSAYARLARI HALEN TOPLAYAN BİLGİSAYAR KOLEKSİYONCULARI MEVCUTTUR:)SATIŞA ÇIKTIĞI AYDA 10 BİNLERCE SATMIŞ. UZUN LAFIN KISASI İŞLEMCİ ÜZERİNDE 5000 ADET TRANSISTOR BULUNMAKTAYDI.
1978:8086- 8088 İŞLEMCİ

IBM İN YENİ AÇILAN KİŞİSEL BİLGİSAYAR BÖLÜMÜYLE YAPILAN ANLAŞMA İLE 8088 LER IBM İN YENİ EN ÇOK SATAN IBM PC ÜRÜNÜNÜN BEYNİ HALİNE GELİR.8088 İN BAŞARISI, INTEL İN FORTUNE DERGİSİNİN YAYINLADIĞI "DÜNYANIN EN BÜYÜK 500 ŞİRKETİ"ARASINA GİRMESİNİ SAĞLADI. INTEL E FORTUNE DERGİSİ TARAFINDAN"70 LERİN EN BAŞARILI ŞİRKETİ"ÜNVANI VERİLDİ.BU İŞLEMCİ ÜZERİNDE 29000 ADET TRANSİSTÖR BULUNMAKTAYDI.

1982 :286 İŞLEMCİ

INTEL 286 ORJİNAL İSMİ İLE 80286 KENDİNDEN ÖNCEKİ İŞLEMCİLERİN ÇALIŞTIRDIĞI BÜTÜN YAZILIMLARI ÇALIŞTIRABİLEN İLK İŞLEMCİDİR.BU YAZILIMIN UYUMLULUĞU 286 DAN SONRAKİ BÜTÜN INTEL İŞLEMCİLERİN KARAKTERİSTİK ÖZELLİĞİ OLARAK KALMIŞTIR.PİYASAYA ÇIKTIKTAN SONRA ALTI YIL İÇERİSİNDE DÜNYA ÜZERİNDE YAKLAŞIK 15 MİLYON ADET 286 TABANLI BİLGİSAYAR BULUNMAKTAYDI.BU İŞLEMCİ ÜZERİNE 120000 ADET TRANSİSTÖR SIĞDIRILMIŞTIR.

1985:INTEL 386 İŞLEMCİ
INTEL 386 İŞLEMCİ ÜZERİNDE BULUNAN 275000 ADET TRANSİSTÖR İLE 4004 MODELİNE GÖRE 100 KAT DAHA FAZLA TRANSİSTÖR BULUNDURMAKTAYDI.32 BİT İŞLETİM SİSTEMİNİ DESTEKLEYEN İLK İŞLEMCİDİR VE AYNI ZAMANDA BİRDEN ÇOK İŞLEMİ ÇALIŞTIRABİLME ÖZELLİĞİNE SAHİPTİR.

Intel’in bir kuşak sonraki işlemcisi olan 80386 işlemcisi PC dünyasına büyük değişiklikler getirdi.SX ve DX modelleri olan bu işlemcinin en büyük özelliği 32 bit bir işlemci olmasıydı.Üzerinde yaklaşık 250.000 transistör kullanılmış ve işlemcinin hızı SX modelinde 20-25 Mhz, DX modelinde 32-40 Mhz aralığındadır.

DX modeli;hem kendi içinde hem de dış birimlerle 32 bit veri iletişimi yapabiliyorken, SX modeli ise; kendi içinde 32 bit dış birimlerle 16 bit veri iletişimi yapabiliyordu. SX modeli 1 MB adresleyebilirken, DX modeli 4 GB bellek adresleyebiliyordu.

1989:İNTEL 486 İŞLEMCİ

INTEL 486 İŞLEMCİLER BİLGİSAYAR KULLANICILIĞINDA METİN KOMUT SEVİYESİNDEN İŞARETLE VE TIKLA SEVİYESİNE GEÇİŞİ SAĞLAMIŞTIR.İLK DEFA RENKLİ MASA ÜSTÜ EKRAN KULLANILMAYA BAŞLANMASINA VE MASA ÜSTÜNÜN İSTENİLDİĞİ GİBİ DÜZENLENMESİNE OLANAK VERMİŞTİR.INTEL 486 İŞLEMCİSİ ÜZERİNDE BULUNAN MATEMATİKSEL HESAPLAMA BİRİMİ SAYESİNDE KOMPLEKS HESAPLAMALAR GERÇEKLEŞTİRİLEBİLMEKTEYDİ.ÜZERİNDE 1180000 TRANSİSTÖR YER ALIYORDU.

bu işlemci ailesi 1989 yılının nisan ayında çıktı.25-100 mhz arası üretildi.Önemli yenilikleri arasında dahili fpu unit ve dx2 ve dx4 modellerindeki saat çarpanı sayılabilir.Aklımda kalan bazı modelleri 486dx2- 66,486dx4-100,486sx serileri idi.Sx ile dx in arasındaki fark dahili fpu nun sx lerde olmayışı idi

1993:INTEL PENTIMUM İŞLEMCİ

INTEL PENTIUM İŞLEMCİLER SAYESİNDE BİLGİSAYARLAR KONUŞMALAR,SESLER ,EL YAZISI VE FOTOĞRAFLAR GİBİ GERÇEK DÜNYAYA AİT VERİLERİ KOLAYCA İŞLEYEBİLME YETENEĞİ KAZANMIŞTI.BİLGİSAYAR KULLANIMINI İYİCE YAYGINLAŞTIRAN INTEL PENTIUM MARKASI KARİKATÜRLERDE, TELEVİZYON PROGRAMLARINDA KULLANILAN GÜNLÜK BİR KELİME HALİNİ ALMIŞTI.BU İŞLEMCİ ÜZERİNDE 3100000 TRANSİSTÖR YER ALMAKTAYDI.

VE işte Pentium işlemciler:Artık intel kod adları kullanmak yerine Pentium dönemini başlattı…

Pentium(80586)

aslında bu işlemcileri 3 ayrı çeşitte inceleyebiliriz.Pentium pentiumpro ve Pentium mmx.Pentium adi Latince penta kökünden geliyor.Amd ve cyrix e karşı rekabette modellerini rakamlarla belirtmede sorun yasayan intel Pentium ismini uyduruverdi.Pentium’lar 60-233 mhz arası üretildiler.ilk çıkan Pentium 3.1 milyon transistor taşıyordu.Getirdiği yenilikleri itibari ile çıktığı 1993 yılı için bir devrimdi

1997:PENTIUM II İŞLEMCİ

ÜZERİNDE 7,5 MİLYON TRANSİSTÖR BULUNAN INTEL PENTİUM II İŞLEMCİSİ BARINDIRDIĞI INTEL MMX TEKNOLOJİSİ SAYESİNDE VİDEO,SES VE GRAFİK İŞLEME İŞLEMLERİ İÇİN TASARLANMIŞTI.BU İŞLEMCİDE BULUNAN YÜKSEK HIZLI ÖN BELLEK ÇİPİ SAYESİNDE KİŞİSEL BİLGİSAYAR KULLANICILARI İÇİN VİDEO KAYDETMEK,İŞLEMEK VE İNTERNET ÜZERİNDEN ARKADAŞLARIYLA VE AİLESİYLE PAYLAŞMAK VE VİDEOLARINA YAZI,MÜZİK,RESİM EKLEMEK ,VİDEO GEÇİŞLERİ HAZIRLAMAK TELEFONLARLA ÇEKİLEN VİDEOLARIN TELEFON HATLARI VE İNTERNET ARACILIĞIYLA TRANSFER ETMEK MÜMKÜN HALE GELMİŞTİR.

Pentium2

pentium2 işlemci ailesinden kısaca bahsedeceğim.Bu işlemciler 233-450 mhz saat frekansları arasında üretilmiş bir işlemci familyasıdır.Zamanına göre çok üstün bir işlemcidir.1997 yılında piyasaya sürülen bu işlemci bir önceki nesil pentiumdan ve akranı olan amd k5-ve k6 lardan çok daha hızlı bir işlemciydi.Klamath kod adıyla bilinen bu işlemci 0.25 micron teknolojisiyle slot olarak üretilmiştir.(0.18 micronluk modelleri de vardı. dixon kod adli bu işlemciler ise notebooklarda kullanılmak üzere tasarlanmışlardı ve 256 kbl2 önchip önbellek taşıyorlardı.)Pentium 2 nin masaüstü versiyonları ayni zamanda 512 kb işlemcinin yari hızı ile çalışan l2 cache sahibi idiler.100 mhz fsb kullanırlardı.Bu kadar büyük bir cache belleğe sahip olduğu için ve o zamanlar cache bellekler işlemci üreticileri tarafından sram üreticileri tarafından alınmak zorunda olduğu için çok pahalı kaldılar.Türkiyede yaygınlaşamadılar.Ayrıca bu işlemciyle beraber soket paketler terk edilmiş slot1 paketlemeye geçilmişti.Bu işlemciyi kullanan anakartlar ise genellikle lx ve bx chipsetlerini kullanirlardi.

CELERON DONEMI:

Mendocino kod adli bu işlemci çok basarili oldu.(ilk çıkan p3 lerde bile onchip l2 cache yoktu.)Bu işlemciler 0.25 micron teknolojisi ile hem slot hem de soket olarak 300-533 mhz hızlarında üretildiler.Fsb 66 mhzdi.İlk çıkan model celeron300a standart fanıyla hiç bir gerilim vermeden 450 mhzde çalışmasıyla çok büyük takdir toplamıştı.O zamanlar dergi editörleri dahil herkes celeron300a kullanmaya başlamıştı.Pentium2leri gecen performansıyla bu bücür tam bir efsane idi.

oppermine çekirdekli celeron:
Mendocino çekirdeği 533 mhz ulaştığında işlemci daha yüksek frekanslarda sorun yasamaya başladı.İste o zaman çıkan coppermine çekirdekli p3 lerin cachelerinin yarısı kesilerek yeni bir tur celeron yaratıldı.Bu celeron un 66 mhz lik fsb kullanmasına rağmen 0.18 micronla üretildi.Ayrıca sse komut setide eklendi.533-1000 mhz hızlarında çalışıp emekli oldu.(800 mhz den sonrakiler 100 fsb kullanıyorlardı)Anakart olarak slot tipleri bx soket tipleri ise via apollo pro133 ve i815 chipsetli anakartlar kullandılar.
Tualatin celeron

1000 mhz de artik coppermine çekirdeği sınırlarına gelmişti yeni bir çözüm 0.13 micron teknolojisi ile bulundu.Celeron artik fcpga2 adli yeni paketlemeye geçmiş 256 kb l2 cache taşır olmuştu.Bu seri celeronlar 1000–1400 mhz arası üretildiler özellikle celeron1.0a overclock konusunda oldukça bereketli bir işlemciydi. Anakart olarak yine via apollo pro 133+ ve yeni steppingli i815 chipsetli anakartlar kullandılar.

williamette celeron
Bu celeron artik Tualatin çekirdeği ve socket370 i bırakmış soket 478 e geçmişti.L2 cache yine 128 kb a düşmüş işlemci 400(100)mhz fsb kullanır hale gelmişti.0.18 micronla 1.7-1.9 ghz hızlarında üretildi. Performansı pek iyi değildi hatta Tualatin celeronlar ve duronlar bu işlemcilerden daha performanslı idiler. Anakart olarak i865 ve i875 chipsetli baz anakartlar dışında bütün socket478 anakartlarla çalışabilirdi. Unutmadan sse2 desteği de vardı.

Northwood celeron
williamete celeronun 0.13 micronla üretilmiş hali overclockla 3.0 ghz bile çalışabilmesine rağmen yine pek beğenilmedi.2.0-2.4 ghz ler arasında üretildi.

presscott celeron

bu da netburst mimarisiyle üretilmiş sse3 desteği ve 256 kb l2 cache eklenmiş 0.09 nanometre ile üretilmiş bir işlemci idi.

1999 :INTEL PENTIUM III İŞLEMCİ

INTEL PENTIUM III İŞLEMCİ İLE BİRLİKTE İLERİ FOTOĞRAFÇILIK, 3D,VOIP,VİDEO VE SES TANIMA UYGULAMALARINDA BELİRGİN PERFORMANS ARTIŞLARI SAĞLANMIŞTIR.İŞLEMCİ ÖZELLİKLE İNTERNET UYGULAMALARI GELİŞTİRİLMESİ AMACIYLA TASARLANMIŞ,KULLANICILARIN GERÇEKÇİ ONLİNE MÜZELERİ,MAĞAZALARI DOLAŞABİLMESİNE VE YÜKSEK KALİTELİ VİDEOLARI İNDİREBİLMELERİNE OLANAK SAĞLAMIŞTIR.INTEL PENTIUM III İŞLEMCİ ÜZERİNE 24 MİLYON TRANSİSTÖR SIĞACAK ŞEKİLDE 0,25 MİKRON TEKNOLOJİSİ İLE ÜRETİLMİŞTİR.

2000 : INTEL PENTIUM 4 İŞLEMCİ

INTEL PENTIUM 4 TABANLI KİŞİSEL BİLGİSAYAR SAHİBİ KULLANICILAR PROFESYONEL KALİTEDE VİDEOLAR OLUŞTURMAYA,TELEVİZYON BENZERİ VİDEOLARI İNTERNET ÜZERİNDEN PAYLAŞMAYA ,GERÇEK ZAMANLI VİDEO VE SES AKTARIMI İLE HABERLEŞMEYE,3D GRAFİKLERİ GERÇEK ZAMANLI İŞLEMEYE,MP3 ÇALARLAR İÇİN MÜZİK PARÇALARINI HIZLICA DÜZENLEMEYE VE İNTERNET BAĞLI İKEN BİRÇOK MULTİMEDYA UYGULAMASINI AYNI ANDA ÇALIŞTIRABİLMEYE BAŞLADILAR.INTEL PENTIUM 4 İŞLEMCİLER 0,18 MİKRON TEKNOLJİSİ İLE ÜRETİLDİĞİNDEN ÜZERİNDE 42 MİLYON TRANSİSTÖR BULUNDURUYORDU.INTEL İN İLK İŞLEMCİSİ İLE KARŞILAŞTIRILDIĞINDA 4004 İŞLEMCİ 108 KHz(108,000 HERTZ) FREKANSINDA ÇALIŞIRKEN INTEL PENTIUM 4 İŞLEMCİNİN BAŞLANGIÇ FREKANSI 1,5 GHz di (1,500,000,000 HERTZ)

2001 : INTEL ITANIUM İŞLEMCİ

64 BİT DESTEKLİ OLAN İLK İŞLEMCİDİR.EN ÜST SEVİYE VERİ TABANI SUNUCULARI VE İŞ İSTASYONLARI İÇİN TASARLANMIŞTIR.BÜYÜK ŞİRKETLER VE BANKALARIN VERİ İŞLEME İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAKTA,ELEKTRONİK TİCARET ŞİRKETLERİNİN GÜVENLİK İŞLEMLERİNİ,BİLGİSAYAR DESTEKLİ MEKANİK HESAPLAMALARINI ,KOMPLEKS ,BİLİMSEL VE MÜHENDİSLİK HESAPLARINI YAPMAKTA KULLANILMAKTADIR.64 BİT İŞLETİM SİSTEMLERİNİN İYİ PERFORMANS GÖSTERMEK İÇİN MİNUMUM 4GB RAM İHTİYACI OLDUĞU GÖZÖNÜNE ALINDIĞINDA , INTEL ITANIUM İŞLEMCİLİ BİLGİSAYARLARIN BARINDIRDIKLARI 10 GB - 16 GB BELLEKLERLE ÇOK MALİYETLİ SİSTEMLER OLDUĞU SÖYLENEBİLİR.BU ÖZEL İŞLEMCİLERİN İLK ÜRETİLENLERİ 325 MİLYON TRANSİSTÖR TAŞIMAKTAYDI.

2005 :INTEL PENTIUM D İŞLEMCİ

KİŞİSEL BİLGİSAYARLAR İÇİN ÜRETİLMİŞ İLK ÇİFT ÇEKİRDEKLİ İŞLEMCİDİR.ÇOK ÇEKİRDEK MİMARİSİ İLE TOPLAM İŞLEM GÜCÜNÜN, BİRBİRİNDEN BAĞIMSIZ İKİ İŞLEMCİ ÜZERİNE DAĞITILMASI SAĞLANMIŞ,BU SAYEDE DAHA AZ ENERJİ İLE ÇOK DAHA PERFORMANSLI BİLGİSAYARLAR ELDE EDİLMİŞTİR.INTEL PENTİUM D İŞLEMCİLER SAYESİNDE,BİLGİSAYARDA OYUN OYNARKEN ARKA PLANDA SORUNSUZ OLARAK VİDEO İŞLENEBİLMESİ SAĞLANMIŞTIR.TRANSİSTÖR SAYISI BU İŞLEMCİLERLE EV BİLGİSAYARLARINDAKİ İŞLEMCİLERDE 230 MİLYON ADEDE ULAŞMIŞTIR.

2006 :INTEL CORE 2 DUO İŞLEMCİ

INTEL CORE 2 DUO, YENİ CORE MİKROMİMARİSİ KULLANILARAK ÜRETİLEN BU İŞLEMCİNİN SAĞLADIŞI UZUN PİL ÖMRÜ VE YÜKSEK PERFORMANS SAYESİNDE SADECE MASAÜSTÜ BİLGİSAYARLARDA DEĞİL,DİZÜSTÜ BİLGİSAYARLARDA DA YÜKSEK PERFORMANS GEREKTİREN OYUNLAR RAHATÇA OYNANABİLMEYE BAŞLANMIŞTIR.

2007 :INTEL CORE 2 QUAD İŞLEMCİ

MASAÜSTÜ BİLGİSAYARLAR İÇİN ÜRETİLMİŞ İLK DÖRT ÇEKİRDEKLİ İŞLEMCİ OLAN INTEL CORE 2 QUAD, KENDİSİNİ TAKİP EDECEK OLAN ÇOK ÇEKİRDEKLİ İŞLEMCİLERİNDE MÜJDECİSİ OLMUŞTUR.ÜRETİM AMACI, KULLANICILARI YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTEKİ VİDEO VE 3D MULTİMEDYA UYGULAMALARINI KISA ZAMANDA GERÇEKLEŞTİREBİLMELERİNİ SAĞLAMAKTIR.ÖZELLİKLE MULTİMEDYA UYGULAMALARINDA INTEL CORE 2 DUO İŞLEMCİYE %79 A KADAR FARK ATARAK ETKİLEYİCİ BİR PERFORMANS GÖSTERMEKTEDİR.ÜZERİNDE YAKLAŞIK OLARAK 582 MİLYON ADET TRANSİSTÖR BULUNMAKTADIR.İLK ÜRETİLEN 4004 İŞLEMCİYE GÖRE YAKLAŞIK 250000 KAT DAHA FAZLA TRANSİSTÖRE SAHİPTİR.

Yazan:
TURGAY